ગુજરાતી આપણી માતૃભાષા છે જેમાં ખુબ જ મોટો સાહિત્યનો ખજાનો છુપાયેલ છે, તેમાંથી જ એક છે ઉખાણાં. જે દરેકે પોતાના બાળપણમાં જરૂર ઉકેલ્યા હશે. અમે આજની પોસ્ટમાં તદ્દન નવા ઉખાણાં ફોટા સાથે રજૂ કરેલા છે.
જેમાં મોજ, મજા, મસ્તી, વ્યંગ, બુદ્ધિ અને મનોરંજનનો ભરપૂર સુમેળ તમને જોવા મળશે. જુના તથા નવા બંને પ્રકારના ઉખાણાં લોકોમાં ખુબ જ લોકપ્રિય છે. જો કે બાળકોને માટે અહીં ખુબ જ સુંદર ફોટામાં ઉખાણાં દર્શાવ્યા છે.
ઉખાણાંની સાથે સાથે તેની નીચે તેના જવાબ પણ જોવા મળશે. જેથી તમે સરળતાથી ચકાસી શકો છો કે તમારો જવાબ સાચો છે કે નહીં. તો આવો વાંચીએ કુલ 30 કરતા પણ વધુ નવા ઉખાણાં ખુબ જ મનોરંજન સાથે.
નવા ઉખાણાં ગુજરાતીમાં ફોટા સાથે
ઉખાણું એ ગુજરાતી તથા અન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં ઉપયોગ થતો એક લોકસાહિત્યનો પ્રકાર છે, જેને કાવ્યાત્મક રીતે પ્રશ્નરૂપ બનાવવામાં આવે છે. તેમાં ચતુરાઈથી કોઈ વ્યક્તિ, વસ્તુ, પ્રસંગ કે નામનો સંકેત છુપાયેલો હોય છે.
નવા ઉખાણાં અને જવાબ
ઉખાણાં શાળાઓમાં બાળકો માટે પઝલ, બુદ્ધિ ચકાસક પ્રશ્નો, તથા શૈક્ષણિક અને મનોરંજક પ્રવૃત્તિ તરીકે લોકપ્રિય બન્યાં છે. ઉખાણાં બાળકોની ભાષા કૌશલ્ય, વિચારશક્તિ અને સાંસ્કૃતિક જ્ઞાનનો વિકાસ કરે છે.
પાતળી લાઈને દોડે સરસ,
જ્યાં ઉગે ત્યાં લાવે જ્ઞાન પરસ.
જવાબ: પેન્સિલ
મૂંઢું નથી, પણ મોઢું ખૂલે,
જ્યાં રહી એમ પાણી છૂલે.
જવાબ: નળ
ઘર બેઠા ઘૂમાડે દુનિયા,
સોશલ મિડિયાના રાજા ભાઈસા.
જવાબ: મોબાઈલ
સફેદ સાડી, પાટલી કાય,
બસ શાંતિથી બધું સાંભળાય.
જવાબ: કાન
મોટા ઘરમાં નાનો રહેવાસી,
સાંભળે બધું, કહે કશું નહિ.
જવાબ: ટીવી
કાળી પાંખે ઉડે આકાશે,
છતા નથી પંખી, ન હોય નેવું તાશે.
જવાબ: છત્રી
દિવસે લૂકાય, રાતે ઝીલે,
સૌના સપનામાં પ્રેમથી મળે.
જવાબ: ચાંદ
ઘરનું છે, પણ ચાલે રણમાં,
એક પાંખે ગમે ત્યાં ધનના ધનમા.
જવાબ: પંખો
ચામડી જેવી લાગે,
છતાં તે લખવા ભાગે.
જવાબ: ખાદીનો ડાયરી કવર / નોટબુક
પગ નથી, પણ ફરતું જાય,
શબ્દ વિના બધું સમજાવાય.
જવાબ: ચિત્ર
અઘરા ઉખાણાં ફોટા સહીત
સામાન્ય રીતે ઉખાણાં કાવ્યમય હોય છે અને તેમાં તુકાંત શબ્દોનો સુંદર રીતે ઉપયોગ થતો હોય છે. આ પ્રકારની રચનાઓ વાર્તાલાપને રસપ્રદ બનાવે છે તથા ભાષાની કલાત્મકતા ઉજાગર કરે છે. તેથી ઉખાણાં આપણા સાહિત્યનું એક ઘરેણું છે.
રાત આવે ત્યારે જગમગ થાય,
દિવસે આંખો છાંદી ન જાય.
જવાબ: વીજળી / લાઇટ
પાણી નથી, પણ સરસ વહી જાય,
સૂર્યોદય પહેલાં સાંભળવા ભાય.
જવાબ: વાંસળી / સંગીત
અનાજ ખાવાનું કામ કરે,
છતાં ક્યારેય ભૂખ્યું ન રહે.
જવાબ: ઓટલો / થાળ
ખોલું તો ગીત વગાડે,
બંધ કરું તો શાંતિ ભણાવે.
જવાબ: મોબાઈલ / મ્યુઝિક એપ
હું છું સફરનો સાથી,
પસંદ કરવો છું નકશો સાથે.
જવાબ: કમ્પાસ
મોંમાંથી નીકળે, પણ દેખાતું નથી,
સાચું બોલું તો દુશ્મન પણ મણે છે.
જવાબ: સચ્ચાઈ
ઘરના હોય છે રાજા અને રાણી,
એક ઉભો રહે, એક છે વાંકી.
જવાબ: કટલો અને ચમચી
મોઢું નહીં, પણ બોલે ઘણું,
હાથમાં પકડો તો લાગે વજનું.
જવાબ: પુસ્તક
બહુ કામ કરે, પણ પગ નથી,
રાહ બતાવે, પણ આંખો નથી.
જવાબ: નકશો
ઘરના દરવાજે રહે હંમેશા,
ખુલે ત્યારે આનંદ લાવે સાથે.
જવાબ: ડાક / લેટર
ગુજરાતી પહેલી વાળા ઉખાણાં
બાળકો માટેના ઉખાણાં શિક્ષણ ક્ષેત્રે ખૂબ ઉપયોગી સાબિત થાય છે, કારણ કે તે બાળકોની ચિંતન શક્તિ, કલ્પના શક્તિ અને ભાષા જ્ઞાનને વિકસિત કરે છે. ઉખાણાં ઓછા સમયમાં ઉકેલી લેવા એ એક ઉચ્ચ બૌદ્ધિક ક્ષમતાની નિશાની છે.
સૂર્ય ઊગે ને એ ઊગે,
ઘરમાં ઘૂમતું પ્રકાશ ફેલાવે.
જવાબ: ટીવી સ્ક્રીન
હાલું નહીં, ઊંચું લાગે,
માથા પર રહે ને છાંયો આપે.
જવાબ: પાંદડો / છત
ગોળ છે, પણ પંખી નહીં,
ઝીલમિલ કરે, તૂટે નહીં.
જવાબ: દીવો / દીએનો શીશો
હથોડી ન હોય છતાં ઠોકે,
એના ઊંડાણે સાચું ફટકે.
જવાબ: કથન / સત્ય
સૂરજ ચમકે ત્યારે ખસે,
જ્યાં નજર પડે ત્યાં બસ એ જ વસે.
જવાબ: છાંયો
જમવાનું મીઠું લાગે,
પણ એને જોઈ પચવું મુશ્કેલ લાગે.
જવાબ: બીલ (હોટલનું 😄)
ગોળ ફરો કરે, પગ ધરાતાં નહીં,
જ્યાં લઈ જશો ત્યાં રડાતાં નહીં.
જવાબ: વ્હીલચેર / ટ્રોલી
સાંભળવા માટે હોય સારો,
આવાજ ન હોય તો બને નિરાશાળું કરારો.
જવાબ: સ્પીકર
ઘરમાં છું, રોજ દેખાય,
બસ મોઢું જ ખુલ્લું રહે ને બધું બતાવાય.
જવાબ: બારણું
ગોલ છે, ચાલે નહીં,
પગ નાખી જઉં તો ઠેકાણે પહોંચે નહીં.
જવાબ: થાળી
આશા કરુ છુ નવા ઉખાણાં ગુજરાતીમાં ફોટા સાથે વિશેની તમામ માહિતી સારી રીતે આપી શકી છુ. તો મળીએ આપણી નેક્સટ પોસ્ટમાં એક નવી અને રસપ્રદ માહિતી સાથે ત્યાં સુધી ટેક કેયર.
